جاهای دیدنی بوشهر
جاذبه های گردشگری دشتستان
کاخ کوروش برازجان
«کاخ کوروش دشتستان» تاریخی و بسیار مهم از دوران پر تمدن ایران، این کاخ در سال ۱۳۵۰ به وسیلهٔ هیأت باستان شناسی ایران حفاری شده‌است. با توجه به شیوه‌های معماری و استفاده از سنگ سیاه و سفید زمان احداث آن را به دورهٔ کوروش بنیان گذار زنجیره هخامنشی منسوب کرده‌اند. این کاخ که در جنوب شرقی برازجان و در کنار رودخانه خشک آردی قرار دارد یکی از پایگاه‌های مهم ایران دورهٔ هخامنشی در ساحل خلیج فارس بوده‌است.
کاخ برازجان بر طبق تحقیقاتی که انجام شده در اواخر سلطنت کوروش ساخته و پرداخته شده‌است و از نظر حجاری و هنر معماری آن چنان که از پایه ستون‌ها و اشیاء کشف شده بر می‌آید جدیدتر و ظریف تر از پاسارگاد است. بنابراین می‌توان گفت که این بنا هنگامی ساخته شده که هنر اصیل حجاری و معماری عصر کوروش به تکامل رسیده‌است. متاسفانه به علت ناتمام ماندن بنا چنین به نظر می‌رسد که علل عقیم ماندن این کاخ مصادف با مرگ او به سال ۵۲۹ پیش از میلاد است. بنابراین می‌توان تاریخ بنای کاخ برازجان را در همین حدود یعنی ۵۲۹ قبل از میلاد دانست.
یکی از آثار ارزشمند و بی‌نظیر، کاخ زمستانی کورش هخامنشی است که در جنوب غربی برازجان قرار دارد و این اثر عظیم فاصله‌ای حدود 500 متر تا جاده‌ی بوشهر ـ برازجان دارد. این بنای زیبا در سال 529 قبل از میلاد به وسیله‌ی سر سلسله‌ی هخامنشیان یعنی کورش هخامنشی ساخته شده ولی به علت مرگ او در این سال ناتمام مانده و فقط ته ستون‌های کاخ که از سنگ‌های سیاه و زرد رنگ ساخته شده به جا مانده است.
در سال 1351 که کارگران در حال حفر کانال جهت رساندن آب به شهر بوشهر بودند، در این مکان به سنگی سیاه دست یافتند که با انعکاس خبر به فرمانداری و اعزام تیمی از باستان‌شناسان به منطقه پس از حفاری متوجه شدند که کاخ زمستانی کورش در این منطقه واقع شده است. این بنا از سال 1351 تا سال 1382 در زیرزمینی مدفون بود که در سال 1382 به همت استاد بزرگ دکتر “علی اکبر سرافراز” حفاری لازم صورت پذیرفت و ته ستون‌ها آشکار شدند و این بنا مورد توجه جهانگردان و علاقه‌مندان به فرهنگ ایران زمین قرار گرفت. از آن سال تا کنون در چند مرحله، حفاری صورت گرفته که هنوز هم به حفاری و کاوش نیاز است. بنا به عقیده‌ی باستان‌شناسان، این بنا در کنار شهر ” تا او که” taoke ـ که شهری تاریخی بوده ـ قرار داشته و این شهر مسیر شمالی ـ جنوبی داشته و تا نزدیکی روستای بنداروز ادامه داشته است.
ته ستون‌های این کاخ از نظر معماری بسیار زیبا و در نوع خود بی‌نظیر هستند.
حجاری که بر روی این سنگ‌ها صورت گرفته به شکل دایره است و طرز قرار گرفتن سنگ‌ها بر روی هم، دیده‌ی هر رهگذری را به طرف خود جلب میکند و هنر و معماری گذشته‌ی ایران زمین را به یاد می‌آورد که چه زیبا این معماران پر تلاش در کنار رشته کوه گیسکان این سنگ ها را حجاری نموده و پس از آن با طی کردن مسیری طولانی این سنگ‌ها را به منطقه حمل نموده و در این مکان قرار داده‌اند.
باستان‌شناسان هدف از ساخت این بنای عظیم در این منطقه را تسلط داشتن بر‌آب‌های خلیج فارس و نظارت بر ساحل خلیج‌فارس دانسته‌اند که می‌تواند سند محکم و قاطعی از تسلط ایرانیان بر خلیج‌فارس باشد. البته در گذشته راه‌های قدیمی استان یعنی راه توز ـ تا اوکه ـ لیان از کنار این شهر می‌گذشته و شهرهای باستانی استان یعنی سیراف در جنوب و مهرویان و سی‌نیز در شمال و نجیرم و لیان و توز را به هم وصل می‌نموده است.
************************************************
غار چهل خانه
غار چهل خانه یکی از غارهای استان بوشهر و از جمله جاذبه‌های گردشگری این استان است که در روستای زیراه در 7 کیلومتری شهر سعدآباد شهرستان دشتستان و 27 کیلومتری جاده برازجان به بندر گناوه قرار دارد.
غار چهل خانه مجموعه‌ای از تعداد زیادی اتاق (دخمه) است که در رشته کوهی مشرف به رودخانه شاپور ایجاد شده‌اند. اندازه داخلی اتاق‌ها متفاوت است و این تفاوت به مقاومت جنس سنگ کوه در مقابل عوامل طبیعی فرسایش همچون سیل مربوط می‌باشد. این دخمه‌ها از درون به یکدیگر مرتبط بوده و در هر یک از آنها، طاقچه‌ها و آبراهه‌هایی به وجود آمده است. برخی از اتاق‌ها در اثر گذشت زمان و دخالت عوامل طبیعی از میان رفته‌اند. در حال حاضر تعداد اتاق‌های سالم این غار به 23 عدد می‌رسد. در واقع به دلیل وجود همین اتاق‌های بسیار بوده که این غار به «چهل خانه» معروف گشت.
بیشتر باستان‌شناسان معتقدند که این غار محلی برای دفن اجساد پیروان آیین زرتشت بوده است. زرتشتیان معتقدند عناصر چهارگانه شامل آب، آتش، خاک و باد، مقدس بوده و دفن اجساد در خاک سبب از بین رفتن قداست آن می‌شده است به همین دلیل مردگان خود را در محلی قرار می‌دادند تا گوشت آن خوراک حیوانات شود و سپس استخوان شخص متوفی را جمع‌آوری نموده و در محلی به نام اِستودان (استخوان‌دان) قرار می‌دادند.
از طرفی با توجه به اِشراف غار به رودخانه و قرار گرفتن آن به سمت شرق، برخی از محققان احتمال می‌دهند که این غار یکی از مراکز پیروان میترائیسم در عهد ساسانیان بوده است.
************************************************
رودخانه دالکی
رودخانه دالکی به طول 225 کیلومتر، از ارتفاعات دشت ارژن در غرب شیراز سرچشمه گرفته و سپس به سمت کازرون جریان می‌یابد. این رود پس طی مسیری طولانی و دریافت ریزابه‌های فراوان، وارد شهرستان دشتستان استان بوشهر شده و سپس در شهرستان بوشهر به رود شاپور پیوسته و رود حّله را تشکیل می‌دهد. این رود در نهایت در شهرستان گناوه، به خلیج فارس می‌ریزد.
رود دالکی در قسمت‌های شمالی برازجان، باغ‌ها و نخلستان‌های وسیعی را مشروب می‌سازد و به واسطه کیفیت مناسب آب، استفاده‌های بسیاری در زمینه کشاورزی از آن می‌شود.
رودخانه دالکی در نقاط مختلف با نام‌های محلی همچون سرخون، جره، شیرین و شور خوانده می‌شود.
در نزدیکی بخش سعدآباد شهرستان دشتستان، سدی با نام سد شبانکاره بر روی این رودخانه احداث شده است که از نظر گردشگری حائز اهمیت می‌باشد.
************************************************
آبشار فاریاب
آبشار فارياب پشتکوه دشتستان در استان بوشهر واقع است. این آبشار از به هم پیوستن آب چشمه‌های منطقه فاریاب دشتستان، رود فاریاب و آبشار زیبای آن تشکیل می‌شود. با توجه به دمای بالای استان و کم آبی در این منطقه، آبشار فاریاب و چشمه سارهای اطراف آن بسیار مهم تلقی می‌شوند. مهمترین چشمه این منطقه چشمه تنگ فاریاب است که اهالی روستای فاریاب برای آبیاری باغ‌های خود از آن استفاده می‌کنند. آبشار فاریاب پشتکوه در روستای فاریاب در شهرستان دشتستان واقع است.
فاریاب معرب پاریاب است. پاریاب (پا روی آب) به معنی زمینی است که به وسیله آب قنات یا رود آبیاری می‌شود. این نام نشان از قدمت تاریخی این روستا دارد. در ایران شمار بسیاری روستا وجود دارد که بخشی از نام آنها از فاریاب درست شده است. روستاهای فاریاب، رودفاریاب و تنگ فاریاب در استان بوشهر، فاریاب، چنارفاریاب، تنگ فاریاب و دشت فاریاب در استان فارس، فاریاب در استان کرمان، فاریاب و فاریاب کوهیج و فاریاب سنگوییه در استان هرمزگان از جمله نقاطی هستند که این گونه نامیده شده‌اند.
در بیشتر این مناطق، آسیاب‌های فراوانی نیز وجود داشته که نشان می‌دهد در قدیم این روستاها نقاط استراتژیکی برای تهیه آرد بوده‌اند. در روستای رودفاریاب بقایای سه آسیاب وجود دارد که در حال نابودی کامل هستند. درآمد مردم روستا از فعالیت های زراعی، دامداری و صنایع دستی تأمین می‌شود.
آبشار رودفاریاب (چرمکی) که در شمال روستا واقع شده، طراوت و زیبایی جالب توجهی به محیط پیرامون بخشیده است. در نزدیکی آبشار باغ های لیمو و نخلستان، جلوه زیبایی از طبیعت را پدید آورده‌اند. سرچشمه رودفاریاب در تنگ فاریاب و در فاصله نه کیلومتری روستا واقع شده است. تنگ فاریاب نزدیک سه کیلومتر طول دارد. سرتاسر این تنگ زیبا از باغات لیمو و نخل پوشیده شده است.
این زیبایی‌های طبیعی از آنجا اهمیت دوچندان پیدا می‌کنند که در استان گرم و خشک بوشهر واقع شده‌اند. اما با وجود توجه مسئولین و مردم به این ناحیه، چند سالی است که خشکسالی، این منطقه را به شدت تهدید میکند. میزان آب چشمه تنگ فاریاب کم شده و باغ های زیبا در حال نابودی هستند، به گونه ای که امسال زنگ خطر به صدا درآمده است.
************************************************
آبشار زیراه
آبشار زيراه دشتستان در استان بوشهر واقع است. دهستان زیراه، دهستانی است از توابع بخش سعدآباد شهرستان دشتستان در30 کیلومتری غرب دشتستان واقع شده است. است. در شمال روستای زیراه در مرکز شهر باستانی توز واقع شده و چشم‌اندازی بسیار زیبا و مناظر طبیعی باصفا دارد این چشمه در گذشته نه چندان دور حمام عمومی روستاهای مجاور آن بوده است. آب خروجی از این چشمه در مسیری مملو از درخت و گیاه عبور میکند و سرسبزی بسیار زیبای این منطقه، به محلی برای حضور گردشگران در ایام تعطیلات و حضور افرادی از شهرها و روستاهای همجوار در همه ایام سال شده است.
آبشاری بسیار زیبا در جوار این روستا از عبور این آب بوجود آمده است که علاوه بر زیبایی ذاتی این آبشار، فضای سرسبز و چشم‌انداز بسیار زیبای دشت پایین دست این آبشار دارای زیبایی‌های بسیار زیادی است. این منطقه یک رشته قنات قدیمی که به صورت یک آبشار در آمده،در دره ای حاصلخیز و زیبا،که خود ایجاد کرده است،سقوط می کند.همچنین در این منطقه آبشار تل سرکوه نیز در روستای تل سرکوه سعدآباد گزارش شده است که به همراه پوشش متنوع گیاهی،مناظر زیبایی را به وجود آورده است.
استان بوشهر به دلیل برخورداری از آب و هوایی مطبوع و دلپذیر در زمستان ها و تعطیلات نوروزی،شمار زیادی از مسافران و طبیعت گردان را به سوی خود فرا می خواند.پارک جنگلی چاه کوتاه،نخلستان های سرسبز شهرستان های دشتستان و تنگستان،دامنه جنوبی کوه های سرسبز زاگرس،مناطق حفاظت شده نای بند،مند و حله،سواحل زیبای شهرهای بندری و چشمه های آبگرم اهرم،شاهزاده ابراهیم و شاهزاده احمد و ناحیه زیبای پشتکوه دشتستان از جمله مناطقی هستند که دیدار آن ها خالی از لطف نیست.
************************************************
آتشکده چم‌نرگسی
آتشکده چم نرگسی مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان دشتستان، منطقه پشتکوه، روستای تنگ ارم واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۵۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تنگ ارم شهری در استان بوشهر و در نزدیکی مرز با استان فارس قرار دارد. این شهر ضمن برخورداری از آب و هوایی نسبتا مناسب، با داشتن مکان‌های تاریخی چندی از جمله آبشار فاریاب، کوه شتری، سد‌های ارم و کوشک اردشیر و گور دختر گردشگران زیادی را جذب می‌نماید.
************************************************
لینک های مرتبط :
معرفی استان بوشهر